Το πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων ήταν κρατικό έγγραφο το οποίο εκδιδόταν από μία αρμόδια αρχή (Στρατός, Ασφάλεια) που βεβαίωνε ότι κάποιος πολίτης δεν ήταν κομμουνιστής, ούτε συμπαθής προς τον κομμουνισμό. Μέσω των Πιστοποιητικών Κοινωνικών Φρονημάτων αποκλείστηκαν από ολόκληρο το δημόσιο τομέα και από μεγάλο μέρος του ιδιωτικού (η εκπαίδευση για παράδειγμα), όχι μόνον όσοι είχαν χαρακτηριστεί από τις αρχές ως κομμουνιστές, οι ίδιοι ή μέλη της ευρύτερης οικογενείας τους, αλλά και όσοι εμφορούνταν από φιλελεύθερες ιδέες.
Τα Πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων εκδίδονταν κατά χρόνια μετά τον εμφύλιο πόλεμο μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του 1960, όταν και καταργήθηκαν. Αποτελούν μελανό σημείο της ελληνικής ιστορίας το οποίο χαρακτήριζε την αναξιοκρατία και τη λογοκρισία που επικρατούσε εκείνη την εποχή στην χώρα. Τα Πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων ήταν η αιτία να εγκαταλείψουν την χώρα "αριστεροί" πολίτες αφού χωρίς αυτά δεν μπορούσε κάποιος να εργαστεί ή να σπουδάσει.
Σήμερα η αναφορά κάποιου σε πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων γίνεται μεταφορικά και με αίσθηση της υπερβολής όταν κάποια δημόσια υπηρεσία του ζητάει πολλά δικαιολογητικά προκειμένου να τον εξυπηρετήσει.
Καλησπέρα κύριε Χαραλαμπάκη,
ΑπάντησηΔιαγραφήΕπικοινωνώ μαζί σας για να ρωτήσω αν θα μπορούσαμε με την άδειά σας, να χρησιμοποιήσουμε τη φωτογραφία του Πιστοποιητικού Κοινωνικών Φρονημάτων, σε ένα κινηματογραφικό ντοκιμαντέρ. Παρακαλώ επικοινωνήστε μαζί μου για περισσότερες λεπτομέρειες. Ευχαριστώ εκ των προτέρων. Γιάννης Γαϊτανίδης